Natuurlijke begrazing

Het grootste deel van ons werk bestaat uit natuurlijke begrazing. Natuurlijke begrazing heeft verschillende vormen. Men kan kiezen voor drukbegrazing, extensieve begrazing, jaarronde begrazing, grote grazers, kleine grazers enz. De soort in te zetten begrazing hangt af van het doel dat men wilt bereiken. Een schrale (kruidachtige) vegetatie wil men vaak in stand houden en men kiest hier dan ook vaak voor bijvoorbeeld drukbegrazing binnen tijdelijke schapenrasters. Heeft men als doel een half open landschap te creëren komt men vaak uit bij extensieve jaarronde begrazing. Wij kijken altijd samen met onze opdrachtgever naar de te behalen (ecologische) doelen en met welke begrazingsmethode deze te behalen zijn. Ook stemmen we de soorten grazers af. Dit betekent dus dat iedere begrazingsopdracht maatwerk betreft. Hieronder vindt men meer informatie over een aantal vormen van natuurlijke begrazing en onze verschillende soorten grazers.


Half open landschap

Met extensieve jaarronde begrazing laat men de natuur haar gang gaan en is het enigste stuurmiddel de grazers. Door de lage graasdruk is er ruimte voor de ontwikkeling van ruigtes en struweel maar ook gedeeltes met korte vegetatie. Vaak worden hier grote grazers zoals runderen en konikpaarden ingezet, maar dit is ook mogelijk met kleine grazers zoals Soay schapen.


Openbaar groen

 Onze schaapskudde wordt ook ingezet voor het beheren van openbaar groen. De schapen zorgen voor het duurzaam beheren van deze percelen maar tegelijkertijd  zorgen ze ook voor zaadverspreiding door zaden mee te nemen in hun vacht naar andere percelen om zo het aantal bloemen en kruiden te vermeerderen.


Gescheperde begrazing

 Veelal wordt gescheperde begrazing toegepast op heideterreinen maar dit kan ook toegepast worden in andere ecologisch waardevolle terreinen. Vaak brengen de schapen de nacht door in een nachtkraal of een stal waardoor de mest minder snel terecht komt in de natuurterreinen. Hierdoor verschralen de terreinen sneller op den duur. Ook zorgt gescheperde begrazing voor het tegengaan van de vergrassing van bijvoorbeeld heidegebieden. Onze herder kan de graasdruk preciezer sturen dan bijvoorbeeld begrazing binnen (tijdelijke) rasters. Ook zorgt gescheperde begrazing voor meer reliëf en een geleidelijke overgang van hoge naar lage vegetatie. 


Drukbegrazing

Drukbegrazing wordt vaak toegepast op percelen die botanisch waardevol zijn. Dit kan schraalland zijn maar ook kruiden- en faunarijk grasland. De sleutel tot succes is het begrazen op het juiste moment. Met andere woorden: buiten de bloeiperiode. Doel is het beheren of ontwikkelen van een kruidachtige vegetatie en het openhouden van de grasmat.


Onze grazers

 

Soay schaap

Onze Soay schapen zetten wij grotendeels in voor het jaarrond extensief begrazen van terreinen. Doordat de schapen op sommige plekken minder vaak komen is hier ruimte voor struweel en ruigte. Op andere plekken waar ze wel vaak komen ontstaat kortere vegetatie. Door die variatie vormt een terrein de perfecte leefomgeving voor veel dier- en plantensoorten. Het is een ras dat oorspronkelijk is ontstaan op de soay eilanden. Deze dieren hebben zich volledig terug aangepast aan de natuur en kunnen leven in vrij zware omstandigheden. Zo zijn ze ook bijvoorbeeld zelf-ruiend, dus hoeven ze niet geschoren te worden. Het ras oogt erg natuurlijk en is ook moeilijk benaderbaar. 


Mergelland schaap

Het Mergellandschaap vertoont een goed kuddegedrag en kan leven van een relatief sober rantsoen. Mergellandschapen doen het goed op kalkgraslanden en zijn gewend op steile hellingen te grazen. Ze worden vooral ingezet voor de begrazing op heuvelachtig terrein in Zuid-Limburg. Het Mergellandschaap geeft weinig problemen bij het aflammeren.

De Mergellander is een middelgroot ras met een dichte en dikke vacht, een gevlekt patroon op poten en kop, een onbewolde kop, een iets bolle neus, een imposante kraag bij de rammen, een lange staart, zwarte neusspiegel en zwarte hoeven. Het ras kent een ruime variatie aan kleuren. Bruin, beige, donkerbruin, zwart mag ook.
Behalve een mooi en rustig schaap, is de Mergellander doorgaans ook gezond en sterk.


Kempisch heideschaap

Het Kempische heideschaap is een middelgroot schaap. Het behoort tot de grote heideschapen. Het is geschikt voor het beheer van heideachtige vegetaties en schrale graslanden. Het staat hoog op de benen, heeft een lange rug en een statige verschijning. De hals is lang en wordt gestrekt gedragen. Volwassen ooien wegen tussen de 45 en 65 kg. Kempische heideschapen brengen per worp gemiddeld ongeveer 1.5 lam ter wereld. Door de graasactiviteiten van – vooral – de grote aantallen schapen ontstonden in de loop der eeuwen uitgestrekte, vrijwel boomloze heidevelden met een heel bijzondere, en vaak kwetsbare flora en fauna. Parallel aan deze landschapsvorming ontwikkelde zich in de Kempen een type schaap dat specifiek was aangepast aan de schrale en vaak harde levensomstandigheden op de heide. Het Kempische heideschaap is dan ook een gehard ras. Het kan uitstekend toe met een schraal dieet van heide, hard gras en het onkruid dat na de graanoogst afgeweid werd op de akkers. Uiteraard is het Kempische heideschaap op zijn best bij de bestrijding van houtige gewassen zoals berk, els en lijsterbes. Zelfs brandnetels en akkerdistels worden aangepakt. Daarnaast blijken (Kempische) heideschapen minder gevoelig te zijn voor de gifstoffen van het oprukkende Jacobskruiskruid. Maaien en nabeweiden met Kempische heideschapen is een goede beheermethode om deze plant onder controle te houden.


Nederlandse landgeit

In Nederland worden in een aantal gebieden geiten ingezet voor natuurbeheer. Geiten staan bekend als dieren die “alles” eten, maar hebben in tegenstelling tot andere grazers, zoals runderen en paarden, een sterkere voorkeur voor de houtachtige gewassen. Dit zorgt ervoor dat terreinen niet vol lopen met opslag, maar alles mooi open blijft.

De Nederlandse landgeit is een middelgroot, stevig dier met vrij korte poten. De kleur is overwegend bont, d.w.z. wit met vlekken in de kleuren zwart, blauw of bruin of een menging daarvan. Ook komen witte, zwarte en beige dieren voor. De bokken van dit ras vallen op door hun monumentale horens, welke zich eerst naar achteren en dan zijdelings waaiervormig krommen, de punten enigszins naar boven gericht. De bokken hebben meestal een bokkenpruik, die vooral bij jonge dieren goed uitkomt, een wipneus, sik en een zwaar behaarde voorhand, terwijl de lichaamsbeharing afhangend en vrij lang is. De geiten zijn eveneens gehoornd, maar veel minder opvallend dan de bokken. De vrij korte horens buigen recht naar achteren. Zij hebben een vrij korte kop met een wat ingebogen profiel en een sikje. Hun beharing is meestal kort.


Border Collies

Bij het verplaatsen van de schapen lopen wij indien mogelijk te voet over de openbare weg. Om dit goed te laten verlopen werken wij met Border Collies. Zij zorgen er samen met de herder voor dat de schapen veilig en wel op de plek van bestemming komen. Zij gaan dagelijks mee op pad en zijn niet weg te denken binnen ons bedrijf.